Trong kỷ nguyên công nghệ số, vai trò của Video Assistant Referee (VAR) đã trở thành một phần không thể thiếu trong bóng đá. Công nghệ này có ưu điểm lớn nhất là giảm thiểu tối đa các lỗi phán đoán chủ quan từ trọng tài. Tuy vậy lại có không ít tranh luận xoay quanh việc xuất hiện của VAR có ảnh hưởng xấu đến trải nghiệm bóng đá. Cùng 7M điểm qua các quan điểm chính về các vấn đề này nhé!
Nhiệm vụ quan trọng của VAR trong một trận đấu
Khi một tình huống tranh cãi xảy ra trên sân, trọng tài chính có quyền yêu cầu sự hỗ trợ từ VAR bằng cách thực hiện tín hiệu đặc biệt.
- Nhận tín hiệu: Ngay sau khi nhận được tín hiệu, đội ngũ VAR sẽ bắt đầu phân tích các khung hình từ nhiều camera khác nhau. Các đoạn video này được xem xét kỹ lưỡng nhằm đảm bảo mọi thông tin đều được đánh giá khách quan trước khi đưa ra quyết định cuối cùng.
- Rà soát lại thời điểm: Sau quá trình rà soát, các chuyên gia tại phòng VAR sẽ gửi kết luận đến trọng tài chính thông qua thiết bị truyền thông không dây. Trọng tài trên sân có toàn quyền quyết định việc giữ nguyên hay thay đổi quyết định ban đầu dựa trên thông tin được cung cấp.
- Đưa ra quyết định: Quyết định cuối cùng sẽ được công bố rộng rãi đến cả hai đội bóng và khán giả thông qua màn hình LED đặt quanh sân. Dù quy trình cơ bản này được áp dụng phổ biến trên toàn thế giới nhưng tùy thuộc vào từng giải đấu thì các chi tiết cụ thể có thể được điều chỉnh.
Các công nghệ hỗ trợ VAR thể thao hiện nay
Để đảm bảo tính chính xác trong dữ liệu bóng đá, VAR được hỗ trợ bởi hàng loạt công nghệ tiên tiến gồm có:
- Công nghệ dừng hình: Cho phép người điều khiển tua chậm hoặc tạm dừng bất kỳ khoảnh khắc nào trong trận đấu. Điều này giúp các trọng tài dễ dàng nhận diện các chi tiết nhỏ mà mắt thường khó có thể phát hiện kịp thời.
- Công nghệ đường biên tự động: Sử dụng mạng lưới camera chiến lược để theo dõi vị trí của các cầu thủ và quả bóng, từ đó xác định liệu có việt vị hay không. Hệ thống này vận hành dựa trên thuật toán phức tạp, tính toán khoảng cách giữa cầu thủ tấn công và hậu vệ đối phương.
- Hawk-Eye: Công nghệ nổi tiếng trong việc xác định chính xác vị trí của quả bóng so với vạch vôi. Với khả năng xử lý dữ liệu nhanh chóng, Hawk-Eye có thể báo cáo tức thì về việc quả bóng đã vượt qua ranh giới hay chưa.
- Tính năng phát hiện bàn thắng: Tương tự như Hawk-Eye, hệ thống này tập trung vào việc giám sát khu vực gần khung thành để đảm bảo rằng mọi bàn thắng đều được ghi nhận chính xác.
- Tự nhận diện khuôn mặt: Giúp xác định danh tính của các cầu thủ trong các tình huống tranh chấp gay gắt. Camera chụp ảnh khuôn mặt rồi so sánh với cơ sở dữ liệu sẵn có để tránh sai sót trong việc nhận diện cá nhân.
Những vấn đề tranh luận xung quanh công nghệ VAR
Kể từ khi ra đời, công nghệ VAR (Video Assistant Referee) đã trở thành chủ đề gây tranh cãi sôi nổi trong giới hâm mộ, chuyên gia cũng như các cầu thủ.
Gián đoạn trong cảm xúc
Lý do chính mà nhiều người chỉ trích VAR chính là khả năng làm gián đoạn nhịp điệu của trận đấu. Những khoảnh khắc ăn mừng tột độ sau khi ghi bàn thường bị ngắt quãng, khi cầu thủ và người hâm mộ phải chờ đợi để biết liệu bàn thắng có được công nhận hay không.
Tính chủ quan trong quyết định
Dù Video Assistant Referee được xem như một công cụ hỗ trợ đắc lực cho trọng tài, nhưng quyết định cuối cùng vẫn thuộc về con người. Có không ít tình huống, như lỗi dùng tay hay va chạm nhẹ trong vòng cấm vẫn khiến người xem cảm thấy khó hiểu, ngay cả khi đã được xem đi xem lại nhiều lần qua video.
Thời gian xử lý chưa được tối ưu khi vào trận
Thực tế là trong một số trận đấu, thời gian chờ đợi để kiểm tra VAR có thể kéo dài tới vài phút. Thời gian này không chỉ làm gián đoạn trận đấu mà còn khiến người xem cảm thấy bực bội. Mặc dù FIFA đã đưa ra yêu cầu cải thiện tốc độ xử lý, nhưng nhiều tình huống vẫn khiến trận đấu mất đi sự liền mạch vốn có.
Quyết định về việt vị
VAR giúp phát hiện tình huống việt vị với độ chính xác cao tuy nhiên, sự chính xác này đôi khi lại đi kèm với những quyết định gây tranh cãi. Những pha việt vị chỉ lệch vài milimet cũng bị phạt và điều này khiến cho người hâm mộ cảm thấy rằng VAR đang quá máy móc, thiếu đi nét hấp dẫn trong bóng đá.
Liệu VAR có cần thay đổi hay nên tiếp tục sử dụng?
Sự ra đời của VAR đánh dấu một bước tiến lớn trong việc nâng cao công bằng trong bóng đá hiện đại. Tuy nhiên sau một thời gian áp dụng, nhiều người cho rằng công nghệ này tác động xấu đến cảm xúc và nhịp độ của trận đấu.
Các chuyên gia nên áp dụng tính năng này là công cụ hỗ trợ hữu ích, chứ không phải là một hệ thống máy móc làm lu mờ bản sắc của bóng đá. Tuy nhiên cũng có nhiều người ủng hộ vì giúp tăng cường tính công bằng và minh bạch trong các quyết định trọng tài.
VAR là một bước tiến trong ngành công nghệ thể thao, giúp các trận đấu tăng tính cân bằng. Dù vẫn còn những thách thức cần giải quyết, nhưng ưu điểm của công nghệ này trong việc nâng cao chất lượng và công bằng của bóng đá là không thể phủ nhận. Hy vọng với sự cải tiến không ngừng nghỉ, hình thức này ngày càng đổi mới để tăng độ hấp dẫn của môn thể thao vua.
